Bokhovenlezingen 2024-2014

Historie 2024-2014

Onder de paraplu van de parochie Bokhoven is ruim 10 jaar geleden de stichting Semper Vigilans (letterlijke betekenis: altijd waakzaam) opgericht. Doel is om in de karakteristieke, historisch kerk van Bokhoven aan de Maas activiteiten te organiseren die ‘anders zijn’ dan de gebruikelijke missen, maar wèl een duidelijke relatie hebben met dat waar de parochie voor staat.

Sindsdien heeft een flink aantal prominente sprekers bezoekers van de Bokhovenlezingen op andere manieren geïnspireerd tot zinvolle ervaringen.

Op deze plek vindt u een overzicht van de thema’s, lezingen en sprekers.

Thema, data en sprekers

De dialoog als remedie tegen een gepolariseerde samenleving
“Wij zien een dialoog als een gesprek tussen mensen, waarin een vrije gedachtewisseling plaatsvindt die mogelijk tot nieuwe inzichten of meer begrip voor elkaars standpunten kan leiden. Verkennen en ècht luisteren ligt daarbij aan de basis. Een dialoog zoals wij die zien, is vooral een open gesprek over ervaringen, dromen en mogelijkheden die bijdragen tot onderling begrip en respect, tot verbondenheid en meer inzicht. In dialoog hoor je andere betekenissen die mogelijk bijdragen tot nieuwe inzichten. Verkennen en onderzoeken van eigen (voor)oordelen en andere zienswijzen zijn hierbij essentieel,” zegt Jan van Heijningen namens het bestuur.

Rond vier thema’s, te weten Klimaat, Religie, Media en Economie zullen telkens twee sprekers hun visies daarop toelichten en met elkaar in gesprek gaan.

26 april: Klimaat

De focus ligt op natuur en landschap, gebruik daarvan en leven daarbinnen. Bijvoorbeeld het omvormen van akkers en graslanden in natuur. Wat betekent dit voor de klimaatopgave en voor de belangrijkste gebruikers daarvan, de boeren, bewoners, dieren (biodiversiteit)? Hierover gaan twee exponenten van twee stromingen met elkaar in dialoog:

Ger van den Oetelaar is o.a. oprichter en voorzitter Stichting Landschapsfonds Het Groene Woud, een stichting die zich bezig houdt met natuurontwikkeling. Naast auteur van vele publicaties was hij gedurende vele jaren wethouder van de gemeente Boxtel.

Hendrik Hoeksema is bestuurder en programmaleider Transitie van ZLTO, een belangenorganisatie van de boeren. Meer dan 8 jaar was hij o.a. wethouder van de gemeente Oss.

Het muzikaal intermezzo wordt verzorgd door Patrick Timmermans (gitaar)

28 juni: Religie

Binnen de verschillende religies zijn overeenkomsten en verschillen in beleving en uitoefening daarvan. Actueel is hoe het christendom zich verhoudt tot de Islam en omgekeerd. Hoe functioneert de gemeenschap? Ieder geloof handelt vanuit eigen identiteit en dogma’s, regels en richtlijnen, de vasten en ramadan; rituelen in relatie tot het levenseinde. Hoe verhoudt de gelovige en de gemeenschap waarin hij leeft zich tot dit alles.

Hierover gaat Marloes Meijer dominee in Engelen in dialoog met een islamitisch geestelijke uit ’s-Hertogenbosch.

Het muzikaal intermezzo wordt verzorgd door Camiel Severijns (cello).

23 augustus: Media

Media houden zich bezig met nieuwsgaring. Die gaat over mensen. Zaken tot op de bodem uitzoeken en een pakkend verhaal maken. Hoe verhoudt het beginsel van vrije nieuwsgaring zich tot het feitenonderzoek en de inhoud van de publicatie? Hoe wordt invulling gegeven aan het principe van persoonlijke levenssfeer en hoor en wederhoor?

Tonny van der Meulen is hoofdredacteur geweest van het Brabants Dagblad en nog steeds actief als columnist. De dialoogpartner is Jack Mikkers, burgemeester van ‘s-Hertogenbosch.

Het muzikale intermezzo wordt verzorgd door Margot Rooijmans (zang) en Koen Pillot (piano)

11 oktober: Economie en Financiën

De afgelopen jaren stonden in het teken van neoliberalisme en marktdenken. Ondernemers zetten zich in voor hun onderneming die winstgevend moet zijn en werkgelegenheid moet bieden. Daartegenover staat wat de gevolgen voor het milieu en maatschappij zijn. Hoe verhouden de korte en de lange termijn zich tot elkaar? Hoe wordt omgegaan met mensen die het tempo niet kunnen volgen en waarvan het inkomen niet toereikend is? Hierover gaan in dialoog:

Ruurd Verdam, voormalig directeur corporate banking bij Van Lanschot N.V. bankiers en oud-directeur van de inmiddels overgenomen Friesland Bank.

Marianne van der Sloot is wethouder in de gemeente ’s-Hertogenbosch met in haar portefeuille onder andere Werk- en inkomen, Arbeidsmarktbeleid, Armoede en schulden.

Het muzikaal intermezzo wordt verzorgd door Harold Bourne (saxofoon).

Ger van den Oetelaar en Hendrik Hoeksma

Marloes Meijer

Tonny van der Meulen en Jack Mikkers

Ruurd Verdam en Marianne van der Sloot

Thema, data en sprekers

Transitie in de veranderende verhouding tussen stad en platteland. Specifiek: ‘Westers en Oosters denken’; ‘Kerk en samenleving: van traditioneel naar toekomstbestendig’ en ‘Veranderingen in de zorgsector’. Dat is het thema van onze lezingenreeks dit jaar.

26 mei: De waarden van het land in een verstedelijkte samenleving. Uitdagingen voor stad en platteland!

Dr. Ton Duffhues, senior-onderzoeker Social  Enterprise and Institutions for Collective Action aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Eerder werkte hij op het gebied van Landbouw en Samenleving bij ZLTO en als directeur bij Stichting Waarden van het Land.

30 juni: Oekraine: dichterbij dan we dachten, maar wat wisten (weten) we er weinig van!

Hans Dona, voormalig universitair docent aan de VU en oud-wethouder ‘s-Hertogenbosch. Sinds zijn pensionering actief als begenadigd spreker over o.a. de nasleep van de Eerste Wereldoorlog, de Brexit, het opkomend populisme en de implicaties van toekomstige demografische ontwikkelingen.

1 september: Veranderingen in kerk en samenleving: Kan de Benedictijnse spiritualiteit ons helpen?

Wil Derkse, filosoof, auteur en als docent verbonden aan Avicenna Academie voor Leiderschap en TIAS Nimbas van Tilburg University

6 oktober: Een waardig levenseinde en waardig sterven

Henk Festen, voormalig medisch specialist (MDL) Jeroen Bosch Ziekenhuis en verbonden aan het Expertisecentrum Euthanasie.

Dr. Ton Duffhues

Hans Dona

Wil Derkse

Henk Festen

Thema, data en sprekers

De Samenleving op een tweesprong
De vier Bokhoven Lezingen (voorheen Anders in de Kerk) staan dit jaar in het licht van het thema De Samenleving op een tweesprong. Afgelopen twee jaren is de wereld er heel anders uit komen te zien. Die verandering vindt niet alleen zijn oorsprong in de coronacrisis en de recentelijke inval van Rusland in Oekraïne.De wereld en de mensheid lijken voor doorslaggevende keuzes te staan op velerlei gebieden.

Zo neemt de tegenstelling tussen arm en rijk wereldwijd zienderogen toe en krijgen waarden als zorg voor elkaar en saamhorigheid steeds minder invulling, terwijl ze worden ingewisseld voor individualisme. Maatregelen om klimaatveranderingen het hoofd te bieden worden veelal met de mond beleden en opgestelde maatregelen tegen de vervuiling van de aarde krijgen onvoldoende navolging, omdat het leven wel ‘draagbaar en betaalbaar’ moet blijven.

Doordat onze focus nog grotendeels is gericht op de doorgaande groei van de welvaart, raakt consuminderen uit het zicht. Het algemeen belang raakt verder op de achtergrond. In dit licht is het geen wonder dat het democratisch gehalte van het bestuur zienderogen afkalft. Alternatieve waarheden worden met stelligheid verkondigd. De invloed van de sociale media lijkt niet meer te stoppen. Hoe staan we als mensen van nu tegenover al deze problemen en welke oplossingsrichtingen zijn er?

In de volgende vier lezingen gaan vier sprekers vanuit hun expertise en perspectief in op delen van de bovengeschetste problematiek.

1. Solidariteit versus individualisme (29 april)
Spreker: drs. Arie Bijl, oud-docent Koning Willem I College, deskundige op het gebied van Milieu en klimaatproblemen.

Beschermen we onze leefomgeving voldoende? Gaan we er niet te slordig mee om?
Het milieu is de basis van ons bestaan en zijn. Een kostbaar bezit, dat we samen moeten koesteren. Momenteel lijken te weinig mensen zich daarvoor (gezamenlijk) verantwoordelijk te voelen; ze kijken naar de ander en niet verder dan het hier en nu. Het verantwoord omgaan met onze leefomgeving -met zorg voor plant en dier- is solidariteit met de ander en diegenen die na ons komen. Hoe kunnen we dit bewerkstelligen en wat is daar voor nodig?

2. Democratie en sociale media (17 juni)
Spreker: drs. Lucas van Houtert, hoofdredacteur Brabants Dagblad. 

Op een toenemend aantal plaatsen in de wereld zien we dat democratie meer en meer plaats maakt voor autocratie en nationalisme. Het algemeen belang wordt
ondergeschikt aan eigen- en partijbelang. Bij gebrek aan voldoende eensgezindheid pakken we de grote problemen van deze tijd niet adequaat aan. Deelbelangen vieren hoogtij. Stellingen en opvattingen worden als feiten en waarheden gepresenteerd.

Onze Tweede Kamer telt momenteel 20 partijen; de gemeenteraad van ’s-Hertogenbosch maar liefst 16. Daarvan bestaan de meesten uit een of twee personen, wat qua omvang onvoldoende is om je serieus en verantwoord in alle grote problemen te kunnen verdiepen. Wat is de rol en invloed van de (sociale) media hierbij? Beinvloeden, dan wel versterken zij deze tendensen of houden zij ons slechts een (feitelijke) spiegel voor?

3. Klimaatverandering ( 2 september)
Spreker: drs. Elies Lemkes-Straver, gedeputeerde provincie Noord-Brabant.

Algemeen wordt erkend dat klimatologische ontwikkelingen, de uitstoot van stikstof, milieuverontreiniging van grote invloed zijn op onze samenleving. Ondanks dat komen de noodzakelijke maatregelen slechts moeizaam tot stand. Remmende factor is het feit dat we hardnekkig vasthouden aan belangen van de eigen sector, onze verworven welvaart, er veelal de voorkeur aan geven om de ontwikkelingen niet zo ernstig te nemen en ervan uitgaan dat het allemaal niet zo’n vaart zal lopen.

Hoe kan dit tij worden gekeerd, welke perspectieven kan een provinciale overheid bieden? Is dit verscherpte regelgeving, bevordering van duurzame en innovatieve systemen? Op welke wijze moet de transitie vorm krijgen om succesvol te zijn?

4. De katholieke visie op een rechtvaardige samenleving (7 oktober)
Spreker: mgr. dr. G. De Korte, bisschop van ’s Hertogenbosch.

De wereld lijkt op drift geraakt; de wereldwijde problemen en brandhaarden stapelen zich op, met als laatste feit het bruut binnenvallen door Rusland van Oekraïne, een vrij en onafhankelijk land, met als gevolg een massale stroom van vluchtelingen. De bisschop deelt de katholieke visie op onze polariserende samenleving en ook de kerk zelf.
Hoe gaan kerken om met conflicten en de zusterkerk(en) in Rusland, Oekraïne en Europa?

Arie Bijl

drs. Lucas van Houtert

drs. Elies Lemkes-Straver

mgr. dr. Gerard de Korte

Lees hier de overige verslagen